Türkiye’nin en popüler yayın platformlarından olan Twitch’e Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğünün kararıyla erişim engeli geldi, üstelik rakibi Kick’in engellenmesinden sadece 2 gün sonra!
Amazon’un bünyesinde bulunan Twitch, uzun yıllardır Türkiye’nin en popüler yayın platformuydu. İzlediği açgözlü paylaşım politikası, reklam sürelerinin artması gibi konular nedeniyle bolca eleştirilen ve geçtiğimiz dönemde bit hırsızlığı haberleriyle gündemde olan Twitch, Kick’in Türkiye pazarına girişiyle birçok popüler yayıncısını rakibine kaptırmıştı.
Kick bundan sadece iki gün önce, yine Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğünün kararıyla engellendi. Henüz resmi bir açıklama gelmese de, Kick yetkilisinin attığı tweetlere baktığımızda konunun kumar içerikli yayınlar ve reklamlar olduğunu anlamak çok zor değil. Kick’in yasaklanmasıyla ilgili detaylı bilgiye haberimizden ulaşabilirsiniz.
Twitch’e dönecek olursak, Kick’e gelen yasağın hemen ardından Twitch’te bulunan kumar/casino sekmesinin Türk kullanıcılara kısıtlandığına şahit olmuştuk. Ancak görünüşe bakılırsa Twitch’in aldığı bu hızlı önlem platformu engellenmekten kurtaramadı!
Peki ama bunca zamandır erişime açık olan Twitch neden şimdi yasaklandı? Gelin bu konuyu Türkiye’de yaşanan son gelişmeleri de dahil ederek daha geniş bir pencereden inceleyelim.
Türkiye’de kumarın geçmişi
Türkiye’de bir dönem yasal olan kumar, sonraki yasal düzenlemelerle katı bir şekilde yasaklanmıştır. 1998 yılında çıkarılan kanunla kumarhanelerin kapatılmasının ardından, 2006 yılında çıkarılan “5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun” ile birlikte internet ortamında kumar oynamak da yasaklanmış oldu.
Polat davası
Türkiye’de 2023 yılının belki de en çok konuşuşan haberlerinden biri Polat davasıydı. Bildiğiniz üzere hala devam etmekte olan ve çok sayıda kişinin tutuklanmasına yol açan bu dava, özünde bir kara para aklama ve dolandırıcılık davası olarak görülüyor.
Savcılık tarafından başlatılan soruşturma sonucunda, sosyal medyada sürdürdükleri lüks yaşam tarzıyla öne çıkan Polat çiftinin sahte kimlik ve belgeler kullanarak yurt dışından milyonlarca lira para akladığı belirlendi. Bu paranın kaynağının ise kaçak bahis ve kumar siteleriyle ilgili olduğuna dair birçok iddia dönüyor.
Bu davanın bizim için önemine gelecek olursak, yaşanan tüm gelişmelerin ardıdan influencer ve yayıncıların gelir kaynakları ciddi şekilde sorgulanmaya başladı.
Kara para ile mücadele
2023 yılı boyunca Türkiye’de kara para aklamayı engellemeye yönelik birçok operasyon yapıldı. Mali Suçları Araştırma Kurumu (MASAK)’ın adını haberlerde sıklıkla duyduk. Konunun bir diğer yönü ise yetkililerin kara para aklama suçunu terörün finansmanı olarak gördüklerini işaret eden açıklamalardı.
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek şubat ayının başlarında yaptığı bir açıklamada MASAK’ın önemine değinen bir konuşma yaptı: “MASAK, uyuşturucu kaçakçılığı, örgütlü suçlar, yasa dışı bahis ve dolandırıcılık başta olmak üzere kara parayla ilgili pek çok konuda gerek kolluk birimlerine ve gerekse adli birimlere çok önemli katkılar sağlıyor. MASAK bir yandan mali sektörden şüpheli işlem bildirimleri vesair bilgileri temin ediyor bir yandan da adli merciler ve kolluk kuvvetlerinin yürüttüğü soruşturmalardaki bilgi ve belgeleri ediniyor. “
INDEPENDENT’ın haberine göre, FATF’nin (Mali Eylem Görev Gücü) Şubat 2024 Genel Kurulunda yapılan açıklamada “Türkiye’nin özellikle risk temelli kara paranın aklanmasının önlenmesi ve terörizmin finansmanı ile mücadele denetimi yaklaşımını geliştirdiği, ihlallere yönelik yaptırımların ve intifa hakkı gerekliliklerinin caydırıcı olmasını sağlamak için adımlar attığına vurgu yapıldı.”
Buradan Türkiye’nin kara parayla mücadele konusunda kararlı bir tutum sürdürdüğünü ve yasakların yalnızca Kick ve Twitch ile sınırlı kalmayabileceğini öngörmek mümkün.
VPN’lere gelen erişim engeli
Aralık 2023 döneminde BTK’nın internet servis sağlayıcılara gönderdiği bir bildiriyle birçok VPN hizmetinin engellenmesini talep ettiğini haber olarak paylaşmıştık. Üstelik BTK “alternatif erişim yöntemlerinin sürekli gözetim altında tutulmasını ve trafik hacmindeki değişikliklerin dikkatli bir şekilde rapor edilmesini” talep ediyordu.
Konuyla ilgili resmi bir açıklama gelmediği için bu yasaklamanın hangi gerekçeyle yapıldığını bilemiyoruz. Ancak genel pencereden baktığımızda, VPN hizmetlerinin “coğrafi kısıtlamaları ve sansür uygulamalarını aşma” yeteneği yetkililer tarafından kumar sitelerine erişimin anahtarı olarak görülmüş olabilir.
Kick’e gelen erişim engeli
Kara para, kumar ve terörün finansmanıyla mücadele konusunda atılan en güncel adımlardan biri Kick’e gelen erişim engeli oldu. Kick, Pty Ltd tarafından işletilmekte ve bir kumar sitesi olan stake.com’un kurucu ortakları Bijan Tehrani, Ed Craven tarafından desteklendiği söyleniyor.
Twitch’e kıyasla yayıncılara çok daha yüksek paylar veren Kick’in dünya genelindeki ana gelir kaynağı ise kumar sitesine yapılan yönlendirmeler ve kumara yönelik reklamlar olarak görülüyor. Türkiye’de kumar oynamanın, oynatmanın ve reklamını yapmanın illegal olduğu düşünüldüğünde, platformun engellenmesi çok da şaşırtıcı görünmese gerek.
Twitch’in engellenmesi
Ve son olarak, zincirin son halkası olan Twitch’e geldik. Kick’in engellendiği süreçte, Twitch’in rekabetten rahatsız olduğu için bu işte bir parmağı olabileceğini iddia edenler olmuştu. Ancak görünüşe göre Twitch’de mercek altındaydı ve yasaklardan bir pay da Twitch’e düşecekti.
Twitch hızlı davranarak kumar/casino sekmesini Türkiye kullanıcılarına kapatsa da, daha önce Kick’in inceleme altında olduğunu haberleştiren gazeteci ibrahim Haskoloğlu, dün akşamüstü saatlerinde attığı tweet ile Twitch’e erişim engeli kararı çıktığını duyurdu. O sıralarda hala erişime açık olan platform, gecenin ilerleyen saatlerinde erişime kapandı.
Sonuç
Sonuç olarak daha önce de bit hırsızlığı (fake bit dolandırıcılığı) faaliyetleriyle adı duyulan ancak bir yaptırım almayan Twitch, söz konusu kumar siteleri olunca engelleme kararına maruz kalmış gibi görülüyor. Ancak Twtich’in Türkiye’de çok uzun süredir faaliyette olduğu düşünülürse, akıllara neden şimdi sorusu geliyor.
Bu engellerin kaldırıp kaldırılmayacağını zaman gösterecek. Bize ise gelişmeleri yakından takip ederek, olası gelişmeleri ve duyuruları sizinle paylaşmak kalıyor.
Hoşça kalın!
Haber Tarihi: 24 Şubat 2024
Uzun yıllardır farklı ülkeleri gezerek çevirmenlik yapıyorum. Gezilerim sırasında karşılaştığım en büyük sorunlardan birinin erişim problemi olduğunu söyleyebilirim. Bu konuda edindiğim bilgileri ve yaşadığım sorunların çözümünü sizinle paylaşmak için buradayım.